برنامه ریزی سناریو استوار در توسعه ظرفیت سیستم های قدرت تحت عدم قطعیت تقاضا

برنامه ریزی توسعه ظرفیت بخش کلیدی تصمیم گیری در سطح استراتژیک را تشکیل می دهد و از مهمترین مسایل تصمیم گیری در صنعت برق می باشد. با توجه به ماهیت عدم قطعیت در تصمیم گیری های بلندمدت و وجود تغییرات سریع و پیچیده در سیستم های قدرت، برنامه ریزی بدون در نظر گرفتن عدم قطعیت و تحول همگام با محیط از همان ابتدا از اعتبار ساقط است. از سویی دیگر، مساله امنیت تامین تقاضای انرژی الکتریکی، توسعه پایدار، اقتصاد محیط زیست و ریسک های سرمایه-گذاری اهمیت استواری و ثبات را در برنامه ریزی توسعه ظرفیت سیستم های قدرت دو چندان می نماید. لذا مدیران و برنامه-ریزان با دو چالش مهم انعطاف پذیری راهبردی و سازگاری، و ثبات و استواری در این حوزه روبه رو هستند. انعطاف پذیری راهبردی بدون استواری، با خود خطر فقدان تمرکز و درماندگی در خلق ظرفیت و توانایی را به همراه دارد، در حالی که استواری بدون انعطاف پذیری راهبردی می تواند به ایستایی و مرگ بیانجامد. این پژوهش قصد دارد ضمن مروری بر مفاهیم برنامه ریزی سناریو و استواری، ساختار جدیدی را برای برنامه ریزی سناریو استوار در توسعه ظرفیت سیستم های قدرت توسعه دهد. ساختار پیشنهادی از دو مرحله اصلی تشکیل می شود که شامل: مرحله ایجاد سناریو و مرحله انتخاب استراتژی استوار می باشد. در مرحله نخست، سناریوهایی فازی برای عدم قطعیت تقاضا با توجه به نگرش خبرگان و با استفاده از سیستم استنتاج عصبی- فازی تطبیق پذیر ایجاد می شود. مرحله دوم استراتژی استوار را با توجه به ملاحظات زیست محیطی شناسایی می کند. در ابتدای مرحله دوم، مدل برنامه ریزی توسعه ظرفیت سیستم های قدرت ارائه و سپس همتای استوار آن از طریق ترکیب برنامه ریزی بازه ای و برنامه ریزی فازی در ساختار بهینه سازی استوار توسعه داده می شود. با استفاده از این روش ها، کار کردن با سناریوهای فازی و داده های بازه ای ممکن خواهد شد. مورد مطالعه در این پژوهش بر برنامه ریزی توسعه ظرفیت نیروگاه های وزارت نیرو در افق 1404 تمرکز دارد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که برنامه ریزی سناریو استوار پیشنهادی، روشی مناسب برای مدیریت متوازن انعطاف پذیری راهبردی و استواری می باشد. استفاده از این روش در برنامه ریزی توسعه ظرفیت سیستم های قدرت به خوبی بیانگر این توانایی است. همچنین، یافته های تحقیق بیانگر آن است که استفاده از سیستم های استنتاج عصبی-فازی تطبیق پذیر مبتنی بر نگرش خبرگان به عنوان منطق سناریویی، قادر به ارایه سناریوهای فازی از تقاضا می باشد. این سناریوها می توانند حجم بیشتری از اطلاعات را نسبت به سناریوهای قطعی در خود جای دهند. به علاوه، نتایج بدست آمده به وضوح نشان می دهد که روش بهینه-سازی استوار فازی با پارامترهای بازه ای روشی مناسب برای کمک به تصمیم گیرندگان در ارزیابی های کمی تبادلات میان استواری و اقتصاد سیستم می باشد. همچنین، مدل توسعه یافته، توانایی کار کردن با سناریوهای فازی و پارامترهای بازه ای را دارد.